SphynxRazor
სწორედ მაშინ, როდესაც თქვენ ყველა ფიქრობდით, რომ 2020 წელი მშვიდად დადგებოდა, პრეზიდენტმა დონალდ ტრამპმა გადადგა ნაბიჯი, რომელიც შემთხვევით დამკვირვებლებს უბიძგებს (როგორც ჩანს) საკუთარ სამხედრო მრჩევლებს. 2 იანვარს ტრამპმა გასცა ბრძანება ირანელ გენერალ ქასემ სოლეიმანზე სამხედრო დარტყმის მიყენება, რის შედეგადაც ის მოკლა და საერთაშორისო კონფლიქტი დაიწყო. ახლა ბევრი ამერიკელი ვარაუდობს, რომ კონფლიქტის ესკალაცია შესაძლოა შეიარაღებულ კონფლიქტად იქცეს. მაგრამ, არ პრეზიდენტს აქვს ძალა რეალურად გამოაცხადოს ომი ? ისევე, როგორც თითქმის ყველაფერი ამ სიტუაციაში, ეს ცოტა რთულია.
ხუთშაბათს, 2 იანვარს, პენტაგონმა განაცხადა, რომ სოლეიმანი, გამოჩენილი და საკამათო ფიგურა, რომელიც იყო ლიდერი ISIS-თან ბრძოლაში, მაგრამ ასევე დაადანაშაულეს ტერორიზმში შეერთებული შტატების მიერ. დაიღუპა ამერიკის საჰაერო თავდასხმის დროს ერაყში, ბაღდადის საერთაშორისო აეროპორტში. Მოძრაობა შოკში ჩააგდო საერთაშორისო ურთიერთობების მრავალი დამკვირვებელი ირანთან დიპლომატიური კონფლიქტის ესკალაციის გამო, რომელთანაც შეერთებულ შტატებს დაძაბული ურთიერთობა აქვს. ამის შესახებ პენტაგონმა 3 იანვარს გავრცელებულ განცხადებაში განაცხადა სულეიმანი გეგმავდა გარდაუვალ თავდასხმებს ამერიკელების წინააღმდეგ, რამაც გამოიწვია თავდასხმა. თუმცა, ბევრმა ეს ნაბიჯი საუკეთესო შემთხვევაში სისულელედ მიიჩნია და შესაძლოა, თუნდაც პრეზიდენტის მიერ ომის უკანონო ქმედება . 3 იანვარს ტრამპმა განაცხადა, რომ ეს ნაბიჯი იყო აპირებდა ომის შეჩერებას , არ დაიწყოთ ერთი.
NICHOLAS KAMM/AFP/Getty Images
ტექნიკურად, პრეზიდენტს არ აქვს უფლება, ოფიციალურად გამოაცხადოს ომი. კონსტიტუცია რეალურად იძლევა კონგრესს ომი გამოუცხადოს ძალა 1-ლი მუხლის მე-8 ნაწილის მიხედვით - არა პრეზიდენტი. თუმცა პრეზიდენტს, როგორც მთავარსარდალს, აქვს ძალაუფლებაპირდაპირისამხედრო მოქმედება , მათ შორის, ზოგადად, ქმედებები, რომლებიც ომისგან მოკლებულია. ბოლო ათწლეულების განმავლობაში, ზღვარი ამ ორს შორის ბუნდოვანია. როგორც კორნელის იურიდიული სკოლის იურიდიული ინფორმაციის ინსტიტუტი აღნიშნავს, ბოლო ათწლეულების მრავალი ძირითადი კონფლიქტი - მათ შორის მრავალწლიანი ვიეტნამის ომი - კონგრესის თანხმობის გარეშე დაიწყო. 1973 წელს, თითქმის ამ მიზეზით, კონგრესმა მიიღო გადაწყვეტილება ომის უფლებამოსილების რეზოლუცია , რომელიც მოითხოვს, რომ პრეზიდენტი აცნობოს კონგრესს 48 საათის განმავლობაში სამხედრო ძალების კონფლიქტში ჩართვის შესახებ და გაათავისუფლოს ისინი 60 დღის განმავლობაში, თუ კონგრესი არ დაამტკიცებს გაგრძელებას. თუმცა პრაქტიკაში ასე იყო განიხილება, როგორც მეტწილად არაეფექტური .
რაც კიდევ უფრო ართულებს, არის კიდევ ერთი კანონმდებლობა, რომელიც პრეზიდენტს სამხედრო უფლებამოსილებას ანიჭებს. 2001 წლის სექტემბერში კონგრესმა მიიღო ტერორისტების წინააღმდეგ სამხედრო ძალის გამოყენების უფლება (AUMF), რომელმაც უფლება მისცა პრეზიდენტს გამოეყენებინა ყველა საჭირო და შესაბამისი ძალა“ ნებისმიერი ხალხის, ერის ან ორგანიზაციის წინააღმდეგ, რომლებიც მონაწილეობდნენ 9/11 ტერაქტებში. ტრამპის ადმინისტრაციამ ადრეც მიანიშნა AUMF-ის გამოყენებას ირანზე თავდასხმის გასამართლებლად და 3 იანვარს ტვიტერების სერიაში, ამის შესახებ ვიცე-პრეზიდენტმა მაიკ პენსმა განაცხადა პირადად იყო დაკავშირებული 11 სექტემბრის თავდასხმებთან. პერᲜიუ იორკ თაიმსი, არ არსებობს არანაირი მტკიცებულება ამ პრეტენზიის დასადასტურებლად.
მიუხედავად ადმინისტრაციის მცდელობისა გაამართლოს ეს ნაბიჯი, კანონმდებლებმა დაგმეს ტრამპის სამხედრო ძალის გამოყენება თქვა, რომ ეს მიიყვანს შეერთებულ შტატებს საერთაშორისო კონფლიქტში, რომელიც არ სურდა. 5 იანვარს, მინესოტას წარმომადგენელმა ილჰან ომარმა და კალიფორნიის ბარბარა ლიმ გამოაცხადეს რეზოლუცია გამოიყენოს ომის უფლებამოსილების აქტი ჯარების გაყვანის მიზნით რეგიონიდან. რეზოლუცია იქნებოდა ირანის წინააღმდეგ სამხედრო ქმედება კონგრესში კენჭისყრას უკავშირებს . „მოდით, ნუ ვიტყვით სიტყვებს: ყასემ სოლეიმანის მკვლელობა იყო ომის აქტი, რომელიც განხორციელდა კონგრესის ნებართვის გარეშე, ამერიკის შეერთებული შტატების კონსტიტუციის დარღვევით“, - თქვა ომარმა პრესრელიზში. დადგენილებას ახლავს ა სენატში შემოღებული მსგავსი ვირჯინიის სენატორის ტიმ კეინის მიერ. თეთრ სახლს მაშინვე არ უპასუხა Elite Daily-ის თხოვნას კომენტარი გაეკეთებინა რეზოლუციებზე.